Bij het onderzoek naar een moederslijn stuitte ik in Helvoirt op de volgende huwelijksakte van de schepenbank, gedateerd 10 april 1742:
In deze akte trouwt Nicolaas Francken Oerlemans, gebooren tot Nieuwkuijck, weduwenaer van wijlen Elisabeth Jans Berckelmans, woonende alhier, met Jenneke Hendrickx van Houtem, jongedogter, gebooren tot Oirschot en laetst gewoond tot Schijndel. Omdat de genealogie van Oirschot mijn specialiteit is verwachtte ik de bruid vrij snel te kunnen traceren, maar een Joanna, dochter van Henricus van Houtem, komt in de doopboeken van Oirschot in de gezochte periode niet voor. Omdat de bruid voor haar huwelijk in Schijndel woont zocht ik vervolgens in die plaats naar een gezin van Houtem, en daar vond ik inderdaad: Henricus Wilhelmus van Houtem, getrouwd met Maria Egidius Wijnand van Goch, die tussen 1720 en 1736 acht kinderen laten dopen in Schijndel, namelijk:
- Andries, op 30 november 1720
- Jacoba Wilhelma (Jacomina), ged. op 20 juni 1722.
- Peter, op 13 april 1724
- Jacob, ged. op 27 september 1726
- Cornelia, ged. op 9 augustus 1728
- Lambert, ged. op 18 januari 1731
- Willem, ged. op 5 oktober 1732
- Willem, ged. op 29 november 1736
Onder de doopgetuigen van de zeven kinderen van Niclaes en Jenneke in Helvoirt treffen we aan: Maria Henrici van Hauten, Jacomina Henrici van Hauten (2x), en Henricus van Hautem (2x), waarschijnlijk respectievelijk de moeder, de zus en de vader van Jenneke. Met die informatie kon ik weer gericht gaan zoeken in Oirschot en zowaar, daar vond ik nu: Joanna, dr. van Henricus Wilhelmus van Lieshout en Maria Egidius Wijnen, ged. te Oirschot op 28 maart 1717. De ouders van Jenneke zijn in Oirschot getrouwd: Henricus Wilhelmus van Lieshout trouwt voor de pastoor te Oirschot op 22 december 1716 met Maria Delis Wijnen. Henrick van Lieshout is de zoon van de handwerker Willem Willem (van Lieshout) die volgens de hoofdgeldlijst van 1705 op de Kerkhof woont: (arm) Willem van Lieshout/ Jenneken de vrouw B(oven): Hendrik en Willem de kinderen o(nder de 16 jaar). De ouders van Henrick trouwen in 1695 te Lieshout (waar Willem kennelijk vandaan komt): zijn moeder is Jenneke Cornelis van Spreeuwel uit Oirschot. Henrick wordt op 15 februari 1696 in Lieshout gedoopt, maar daarna vestigen zijn ouders zich in Oirschot, waar nog zes kinderen uit dit huwelijk worden gedoopt.
Bij het vaststellen van verwantschap in de genealogie is het belangrijk om regels van bewijsvoering na te leven. Het adagium unus testis nullus testis (één getuige is geen getuige) benadrukt dat er méér dan één bewijsmiddel moet zijn om iets voor waar, waarschijnlijk of aannemelijk aan te nemen. Bewijs kan bijvoorbeeld gevonden worden in: familienaam, voornaam, patroniem, leeftijd, afkomst, beroep, relaties. Ook circumstantional evidence (bewijs uit de omstandigheden) kan meetellen.
In het geval van de afkomst van Jenneke Henricks van Houtem hebben we nu als bewijs:
- Voornaam, geboorteplaats en voornaam van de vader: klopt
- Woonplaats bij huwelijk, voor- en familienaam van de vader: klopt
- Voor-, familienaam en patroniem van de moeder: klopt
- Aanvullend bewijs: de namen van de doopgetuigen
Met zoveel bewijs kunnen we voor waar aannemen dat we de juiste ouders van Jenneke van Houtem hebben gevonden.
Waarom Henrick van Lieshout zich in Schijndel van Houtem noemt is nog niet bekend. Van Lieshout is in Oirschot duidelijk een herkomstnaam die direct verwijst naar de vorige woonplaats van zijn vader. Misschien heette de familie van Henrick in Lieshout wel van Houtem (de naam komt in de achttiende eeuw in de DTB’s van Lieshout wel vaker voor).
Henrick van Lieshout (Houtem) trouwt zoals gezegd in Oirschot in 1716 met Maria Dielis van Gogh, gedoopt te Schijndel op 3 augustus 1692, begraven te Schijndel op 29 januari 1777. Zij is de dochter van Dielis Wijnand van Goch en Jenneke Aert van der Heijden (Jenneke van Houtem is uiteraard vernoemd naar één van haar grootmoeders). Vier jaar eerder, op 9 juli 1712, gaat Maria Dielis Wijnen van Gogh, jongedochter, geboortig van ende woonagtig tot Schijndel, voor de predikant in Schijndel in ondertrouw met Gerard Lamberts van Roosmalen, jongman, geboortig van Roosmalen ende woonagtig tot Geffen. De predikant meldt in het trouwboek: Desen voorschr. Gerard Lamberts van Roosmalen heeft de voorschr. sijne Bruijt (na dat alhier de drie huwelijksche proclamatien, door mij behoorlijk gedaan waren) malitieuselijk verlaten, en is gaan woonen (soo ons berigt is) in de heerlijkheijd van Geffen, in ’t Quartier van Maasland. Waarschijnlijk is Maria daarna zeer verdrietig naar Oirschot vertrokken, en heeft ze daar haar toekomstige echtgenoot ontmoet. Na de geboorte van hun oudste dochter vertrekt het echtpaar naar Schijndel, waar behalve de acht bovengenoemde kinderen ook nog dochter Anna Maria wordt geboren, volgens haar huwelijksakte met Jan Henrick Wuijtenberg uit 1740 24 jaar, geboortigh en woonachtigh alhier (in Schijndel).
Met behulp van de bovenstaande informatie vond ik vervolgens via Google op internet een Parenteel van Wilhelmus van Houtum. De samensteller van het overzicht is helaas niet te traceren, maar in de parenteel zitten onmiskenbaar een aantal fouten. Zo wordt met de stamvader Wilhelmus duidelijk Henrick Willem van Houtum bedoeld: hij is getrouwd (volgens het overzicht ca. 1715 te Schijndel) met dezelfde Maria Aegidius van Goch, en acht van de bovenstaande kinderen worden aan dit ouderpaar toegeschreven. Jacoba en ook Jenneke worden overgeslagen. Dat kinderen, die in het overzicht met het patroniem Henricus worden aangeduid, aan een vader die Wilhelmus heet worden gekoppeld is tot daar aan toe, maar dat Wilhelmus (Hendriks) of Henrick Willems als ouders ene Joannes Gerits Henricuszn van Houtum en Lamberta Ariens krijgt toegewezen (met een bijbehorende doopdatum in Schijndel) is meer dan een kleine vergissing. Vooral omdat die fout ook inmiddels op genealogie Online voorkomt.
In de partenteel wemelt het ondertussen van de kleine en grotere fouten. Zo wordt aan Andries Henrick van Houtum (zie boven) een overlijdensdatum in Berlicum toegeschreven, die in werkelijkheid van ene Ariaen van Houtum is (Andries Hendriks van Houtum, laat zijn vrouw en een kind na, wordt begraven te Schijndel op 24 mei 1754). Zijn zoon Jan is volgens de parenteel dezelfde als Joannis Petrus van Houtum, die in 1765 van de schepenen van Berlicum een borgbrief krijgt voor vestiging in Woensel.
De parenteel van Wilhelmus van Houtum is 384681 bytes groot. Natuurlijk bevat de parenteel, behalve veel fouten, ook informatie die wel correct is. Toch toont dit voorbeeld nogmaals aan dat genealogen er goed aan doen om (kant-en-klare) genealogische informatie op Internet met de nodige voorzichtigheid te betrachten. Natuurlijk mag u gebruik maken van het internet voor uw genealogisch onderzoek. Maar het blijft noodzakelijk de gegevens die u vindt te verifiëren aan de hand van de originele archiefbronnen. En vergeet u niet om, als u gebruik maakt van internetpublicaties, altijd uw bron te vermelden!